• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
  • Home
  • Wat is Wijnkronieken?
    • Historisch onderzoek
    • Tekst & redactie
    • Proeverijen en lezingen
  • Blog
  • Publicaties
  • Contact
  • Blogcategorieën
    • Wijngeschiedenis
    • Nederlandse wijn
    • Wijn en wandelen
    • Proeven
    • Rare druiven
    • Wijn & eten
    • Nieuws
    • Meer dan wijn
    • Beleven
    • Food
    • Wijnmaken en wijngaard
    • En verder….
  • Downloads

Wijnkronieken

Wijn, wijngeschiedenis en wijncultuur

  • Wijngeschiedenis
  • Nederlandse wijn
  • Wijn en wandelen
  • Proeven
  • Rare druiven
  • Wijn & Eten
  • Nieuws

De Romeinse Rhône #1: Forum Claudii Vallensium

26 december 2018 door Mariëlla Beukers

Een reis langs de Rhône is behalve een reis door bekende wijngebieden ook een tocht door de Romeinse geschiedenis. Een en ander hangt natuurlijk nauw samen, want sinds de tweede eeuw voor Chr. waren wijn en wijnbouw voor de Romeinen enorm belangrijk. Marcus Porcius Cato (234-149 voor Chr.) zei het al: ‘Wat de beste boerderij is, als je mij dat vraagt zeg ik: honderd iugerum [25 are] land van alle soorten, met de gunstigste ligging. Een wijngaard is het beste, vooral als die veel wijn opbrengt.’*

In het hele Romeinse Rijk van rond het begin van onze jaartelling zijn naast wijngaarden sporen van wijncultuur te vinden, en die aanwezigheid toen heeft tot op heden sporen nagelaten. Wij ervoeren dat erg sterk tijdens onze zomervakantie, toen we van de gletsjer van de Rhône, bij de Furkapas in Zwitserland, in twee weken naar de monding reisden, naar het Franse Port-Saint-Louis-du-Rhône. De komende dagen kijk ik nog eens terug op de reis, telkens met fotoverslag aan de hand van de Romeinse aanwezigheid in het (culturele) landschap van nu.

Onze eerste standplaats was het Zwitserse Martigny in Valais (Wallis), op het punt waar de Rhône met een scherpe bocht afbuigt naar het Meer van Genève. De Romeinen noemden deze plek eerst Octodurus, vanaf 47 na Chr. Forum Claudii Augusti en nog weer later Forum Claudii Vallensium; het was een zeer belangrijke pleisterplaats op de routes over de Alpen en later hoofdstad van de provincie Alpes Poeninae. Martigny ligt aan de voet van de Col Grand Saint Bernard en op slechts een dagreis van andere passen als de Simplon. Al rond de start van onze jaartelling was het daarom een knooppunt van wegen en handelsroutes, ook voor het vervoer van wijn. Of ook in de vallei van de Rhône zelf toen al wijn werd verbouwd, is onduidelijk. Vondsten van druivenpitten suggereren wijnbouw al vóór de komst van de Romeinen. Resten van amforen duiden op import van wijn uit andere delen van het Rijk. Het pars urbana 0f bewoonde gedeelte van diverse villae rusticae -grote boerenbedrijven- is archeologisch aangetoond; van akkers en wijngaarden is echter geen spoor gevonden. Wel zijn er snoeimessen gevonden waarvan men aanneemt dat ze voor wijnstokken gebruikt zijn, uit de tijd dat de Romeinen aanwezig waren. Archeologische aanwijzingen voor perskuipen, persen en andere installaties ontbreken daarentegen.**

.

s

In Martigny getuigt onder andere het amfitheater van de Romeinse aanwezigheid. Daarnaast zijn in de omgeving van de Fondation Pierre Gianadda diverse andere resten van de Romeinse burgerlijke stad aangetroffen. Veel daarvan is te zien in het genoemde museum, dat oorspronkelijk is opgericht om juist die Romeinse resten voor het nageslacht te bewaren.

In de vitrines tref je vooral de getuigenissen van een drinkcultuur: talloze kannen, bekers en andere voorwerpen waaraan het gebruik van wijn en de cultuur van de druif is af te lezen.

Ik meen dat ook een van de snoeimessen in een vitrine ligt, maar helaas heb ik daar geen foto van genomen. Er is in ieder geval een vitrine met aandacht voor de landbouw in de streek. Daarnaast zijn er de beroemde bronzen runderkoppen te zien. Maar die hebben niets met wijnbouw te maken…

Het vervolg van de reis zal ons naar Vienne, het Romeinse Vienna brengen, in het land van de Allobrogen.

*Citaten van Cato uit Goed boeren, een vertaling door Vincent Hunink van De re agricultura. De uitstekend leesbare vertaling verscheen in 2018 in een tweede herziene druk bij Athenaeum, isbn 978 90 253 0924 4.

** Informatie uit Histoire de la Vigne et du Vin en Valais, een schitterend boekwerk uitgegeven door het Musée valaisan de la Vigne et du Vin in 2010, isbn 978 2 88474 163 7.

Categorie: Beleven, Wijngeschiedenis Tags: Fondation Gianadda, Martigny, Romeinse wijn, Valais, Zwitserland

Primaire Sidebar

Borreltijd! nu beschikbaar

Volg me op

  • Facebook
  • Instagram
  • Twitter

Zoeken

Culinaire en vineuze geschiedenis

  • Coquinaria Christiane Muusers pakt de culinaire geschiedenis op wetenschappelijke wijze aan.
  • Eet!verleden Historisch kookatelier van Manon Henzen, met verrukkelijke proeverijen én lekkere producten
  • Kookhistorie Marleen Willebrands publiceert regelmatig over de geschiedenis van ons eten
  • Spinazieakademie Blog van culinair historica Lizet Kruyff

Boeiende wijnsites

  • Anne-Wies.nl Nieuws, weetjes en verslagen uit de wijnwereld door Anne-Wies van Oosten
  • Bouillon Eten en drinken is cultuur! Een heerlijk magazine voor échte liefhebbers
  • Catavino Alles over wijn én food in Portugal en Spanje
  • Hubrecht Duijker Al 40 jaar schrijvend over wijn!
  • I Love Food & Wine Dagelijks een smakkelijk wijn-spijs combinatie en meer…
  • Jancis Robinson Hét digitale wijnmagazine voor de ware wijnliefhebber
  • Onno Kleyn De lekkerste schrijver van Nederland, over eten én wijn
  • Perswijn Nederlands degelijkste wijntijdschrift
  • Sherry Wines | Vinos de Jerez Alles over sherry, ook in het Nederlands
  • Swiss Fine Wine Kwaliteitswijnen en veel achtergrondinformatie over Zwitserse wijn
  • Tasty Tales Prachtige korte films van diverse Nederlandse wijngaarden (en meer!)
  • The Morning Claret Simon Woolf geldt als specialist van onder andere orange wines
  • Wijn van eigen bodem Hét boek voor liefhebbers van Nederlandse wijn
  • Wijn-blog Vinoloog Bart Oomen bespreekt de wijnen die hij drinkt.
  • Winebusiness Charlotte van Zummeren biedt nieuws voor de wineprofessional

Wijnreizen

  • BestWineRoutes Beschrijvingen van alle wijnhuizen in de wereld
  • Taste Georgia Culinaire tours in het oudste wijnland ter wereld
  • Vinaventura Culinaire wijnreizen, wandelen door de wijngaarden (ook in Nederland), proeverijen door vinoloog Els Groot
  • Winerist Informatieve site over heel veel wijnbestemmingen

Tags

Australië bordeaux Bourgogne Bubbels Cava champagne Duitsland DWCC Evenementen EWBC Frankrijk Griekenland Hongarije Italië Nederland Nederland en België Nederlandse wijn Nieuw Zeeland Oostenrijk port Portugal rare druiven Recepten Restaurants Riesling Sherry Slovenië Social media Spanje USA Vinologenopleiding Vrouwen in de wijn wijnboeken Wijngerei wijngeschiedenis wijnhandels Wijnmomenten wijnnieuws Wijntoerisme Wijnverleden wijnwandelen Wine Blogging Wednesday Wine Chronicles zoete verleidingen Zwitserland

Footer

Contact

Mariëlla Beukers | Wijnkronieken | Schiermonnikoog 7 | 3524 AH Utrecht | 06-10621640 | KvK 302.71.041

Copyright © 2023 · wijnkronieken 20170718 op Genesis Framework · WordPress · Log in