Als er één stad is in Nederland met een rijke wijngeschiedenis, is het Dordrecht wel. Gelegen op een samenvloeiing van waterwegen, aan de rand van Holland, was de plek waar later de stad Dordrecht zou ontstaan al in de vroege Middeleeuwen een belangrijke handelsplaats. In de twaalfde en dertiende eeuw groeide de stad daadwerkelijk uit tot een stapelplaats voor producten uit het Duitse Rijngebied, het Maasgebied en de gebieden langs de Oostzee. Het belangrijkste product was daarbij wijn: tot de 17e eeuw was wijn voor de stad de belangrijkste bron van inkomsten. In 1299 bepaalde graaf Jan I van Holland dat alle wijn die van over de Rijn vanuit Duitsland naar het westen kwam, in Dordrecht uitgeladen moest worden. Acht dagen lang moest de wijn daar ter verkoop worden aangeboden. Daarna mocht de wijn pas weer worden ingeladen en eventueel verder vervoerd worden naar andere bestemmingen, zoals de Vlaamse steden of Engeland. Dit zogenaamde stapelrecht heeft de stad bepaald geen windeieren gelegd. Er werden oorlogen om gevoerd, en steden langs de rivieren meer oostelijk hadden regelmatig last van de Dordtse drang om anderen hun wil op te leggen. Kaapvaart door die van Dordt was daarbij geen zeldzaamheid!
Van dat rijke wijnverleden is in Dordrecht helaas niet heel veel meer te zien. Maar als je weet waar je moet zoeken, levert een rondwandeling door het oude centrum gelukkig nog wel het één en ander op. En dus togen wij afgelopen zaterdagmiddag naar Dordt: Nico wilde panoramafoto’s vanaf de Zwijndrechtse kant maken, ik wilde wat wijnverleden opsnuiven. Met de waterbus voeren we over, op zich al een leuk tochtje, ook voor de pubers. We kwamen langs diverse havens vol met prachtige pleziervaartuigen en omzoomd met fraai gerestaureerde pakhuizen. We stonden op de Kuipershaven, waar de vatenmakers ongetwijfeld hun ambacht hebben uitgeoefend. We liepen door de Wijnstraat, waar in de Middeleeuwen alle wijnkopers gevestigd waren. Nu waren slechts twee negentiende, misschien zelfs wel twintigste-eeuwse, wijnopschriften te vinden: Bordeaux en Pauillac. We zagen de Wijnhaven en vonden de Nieuwstraat, waar het huis de Berckepoort in de zestiende eeuw de woning was van wijnhandelaren Hubert Tack en Matthijs Berck.
Maar het leukst van allen: we vonden een sfeervolle, eenentwintigste-eeuwse wijnhandel in de Voorstraat, met uitzicht aan de achterkant op de middeleeuwse Wijnhaven. Passender kan een wijnhandel in Dordrecht niet gevestigd zijn, vonden we. Dank zij een Mededeling van Land en Tuinbouw waren we op de wijnwinkel Rood, wit en rosé gewezen. Aangezien een bezoekje prima in de wandelroute paste, besloten we langs te gaan. Rood, wit en rosé is de passie van Annegret Böttner en Fred de Vries. Zij importeren zelf hun wijnen. We troffen het: Fred vertelde ons dat hij net even een dagje de winkel had opengedaan, omdat ze druk bezig waren met nieuwe wijnimport. Over twee weken kan de bezoeker er dan ruim 50 wijnen van het glas proeven, in het gezellige proeflokaal met uitzicht op het water.
Een van de specialiteiten is Duitse wijn; uiteraard gingen er twee flesjes mee. En gezien mijn recente ervaring met Duitse rosé, waren dat een rosé en een Blanc de Noir. Proefnotities zullen volgen! En Rood, wit en rosé zullen we zeker nog eens bezoeken, zonder pubers, om te proeven en van de hapjes te genieten. Maar ook van Dordrecht, want de vele gezellige terrassen langs onder andere het Groothoofd en de diverse havens hebben ons aangenaam verrast.
Foto’s: Wijnhaven en ‘Berckepoortje’
Ed van Wijnerij zegt
Ik wil niet twisten welke stad in vroeger tijden belangrijker was m.b.t. wijngeschiedenis, want ik heb de gegevens momenteel niet bij de hand.
Maar onlangs hoorde ik bij een rondleiding in een Maastrichts wijnhuis, ongeveer hetzelfde verhaal, maar dan betrekking hebbende op Maastricht.
Ook hier opslag en doorvoer van wijnen uit het Duitse Rijnland, alsmede uit het Franse Rhônegebied en de Bourgogne.
Ik zal bij de betreffebde persoon nog eens informeren over het correcte hoe, wat en wanneer -)
Ed
Mariëlla zegt
Het kan natuurlijk Hollandse overmoed zijn ;-). Ik geef toe dat dit geredeneerd is vanuit de gewesten Holland, het Sticht e.d. Wijnen uit de Rhone kwamen heel lang niet naar het noorden, aangezien ze dan door de Bourgogne moesten. Die hielden dat natuurlijk tegen. Wijnen uit beide gebieden bereikten tot 1600 zelden of nooit de westelijke steden van ons land. Hou me op de hoogte hoe dat met Maastricht zit!